Δημοσιεύτηκε στις December, 11 2023
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του Blue Panda στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκαν ερευνητικές εργασίες σε δύο θαλάσσιες περιοχές με ιδιαίτερο οικολογικό ενδιαφέρον και σημασία για την προστασία και ανάδειξη της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στη χώρα μας, τον όρμο Σουνίου και τη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή (ΘΠΠ) της Γυάρου.
Από τον Απρίλιο έως και τον Νοέμβριο του 2023, το Blue Panda διέσχισε τη Μεσόγειο κάνοντας στάσεις σε Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα και Κροατία.
Στις περιοχές αυτές, με κεντρικό μήνυμα «Η θάλασσα που θέλουμε» και με την υποστήριξη της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Πολιτιστικού και Κοινωφελούς Έργου ΑΙΓΕΑΣ, υλοποιήθηκαν δράσεις για τη διερεύνηση της κατάστασης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και ειδών ειδικού οικολογικού ενδιαφέροντος. Υποστηρίζοντας ομάδα εξειδικευμένων επιστημόνων αυτοδυτών του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), επιχειρήσαμε να αναδείξουμε τα πολλαπλά οφέλη της ορθά εφαρμοσμένης θαλάσσιας προστασίας αλλά και των σημαντικών συνεπειών στη θαλάσσια βιοποικιλότητα από την έλλειψη κατάλληλης διαχείρισης.
Κάτω από το Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, την παράκτια ζώνη που εντάσσεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000, η ερευνητική ομάδα της Δρ. Μαρίας Σαλωμίδη από το ΕΛΚΕΘΕ συνέλεξε δεδομένα για τα απειλούμενα λιβάδια Ποσειδωνίας της περιοχής και την πίεση που αυτά δέχονται από την αγκυροβολία σκαφών αναψυχής - μια από τις κυριότερες και πλέον εκτεταμένες απειλές σήμερα για τον πολύτιμο αυτό θαλάσσιο οικότοπο. Παράλληλα, πραγματοποίησε και πειραματική εμφύτευση νεαρών βλαστών Ποσειδωνίας σε θέσεις - κλειδιά για την ενίσχυση του δυναμικού της φυσικής αποκατάστασης της πληγείσας περιοχής. «Για μία ακόμη φορά, σύμφωνα με όλες τις υποβρύχιες αυτοψίες και τα ευρήματά μας, επιβεβαιώνεται το τεράστιο έλλειμμα και η ανάγκη για εφαρμογή ουσιαστικής θαλάσσιας προστασίας στη χώρα μας. Η τεχνητή αποκατάσταση κάποιων θαλάσσιων οικοσυστημάτων είναι επιστημονικά εφικτή, ωστόσο μάταιη εάν ο αρχικός παράγοντας υποβάθμισης, όπως στην περίπτωσή μας η αγκυροβολία πάνω σε λιβάδια Ποσειδωνίας, δεν εξαλειφθεί ριζικά» αναφέρει η Δρ. Σαλωμίδη, Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ.
Στη ΘΠΠ Γυάρου, την πρώτη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή των Κυκλάδων, η οποία είναι ενταγμένη στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 από το 2011 και που τα τελευταία χρόνια προστατεύεται από την αλιεία, μελετήθηκαν δείκτες υγείας του θαλάσσιου οικοσυστήματος της περιοχής.
Ειδικότερα, η ομάδα του ΕΛΚΕΘΕ, σε συνεργασία με την ομάδα πεδίου του WWF Ελλάς, πραγματοποίησε καταμέτρηση της αφθονίας νευραλγικών ειδών ψαριών (ανώτερων θηρευτών) της Γυάρου, με τρόπους μη παρεμβατικούς και μη καταστρεπτικούς (αυτόνομη κατάδυση, χρήση στερεοκάμερας) και εκτίμησε την αποτελεσματικότητα της πειραματικής φύτευσης βλαστών Ποσειδωνίας που είχε πραγματοποιηθεί στην περιοχή τα προηγούμενα χρόνια. Επιπρόσθετα, με τη χρήση υποβρύχιου ρομποτικού οχήματος, τα μέλη της ομάδας επιχείρησαν την εξερεύνηση των βαθύτερων (μεσοφωτικών) οικοσυστημάτων της θαλάσσιας ζώνης της Γυάρου, όπως η σπάνια συνεύρεση εκτεταμένων υφάλων βαθύβιων στρειδιών.
«Ανθρωπογενείς πιέσεις θέτουν σε άμεση απειλή ολοένα και περισσότερο τους ευαίσθητους οικότοπους και τα ευάλωτα είδη, με τις ΘΠΠ να αποκτούν καθοριστική σημασία για τη διατήρησή τους», επισημαίνει η Νικόλ Γκόντσιλ, συντονίστρια της επίσκεψης του σκάφους στην Ελλάδα. «Η διατήρηση της υγείας των ελληνικών θαλασσών και της Μεσογείου μέσω της ενεργούς προστασίας είναι βασική προϋπόθεση για το μέλλον και την ευημερία όλων μας. Αυτό είναι και το μήνυμα των δράσεων του Blue Panda στο ταξίδι του φέτος στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο!», καταλήγει.
Το Blue Panda και η Θαλάσσια Μεσογειακή Πρωτοβουλία
Το Blue Panda, το σκάφος του Μεσογειακού Δικτύου του WWF (της Θαλάσσιας Μεσογειακής Πρωτοβουλίας ή Mediterranean Marine Initiative) είναι ένα ιστιοπλοϊκό 26 μέτρων τύπου «Ketch rigged», με ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Κατασκευάστηκε το 1987 από έναν διάσημο Γάλλο αρχιτέκτονα σκαφών, τον André Mauric, και χρησιμοποιούνταν ως ιδιωτικό σκάφος αναψυχής μέχρι το 2018 που δόθηκε ως δωρεά στο Μεσογειακό Δίκτυο του WWF. Έκτοτε χρησιμοποιείται από το WWF για ερευνητικούς και ενημερωτικούς σκοπούς με στόχο την κάλυψη κενών γνώσης, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γύρω από το θαλάσσιο περιβάλλον.
Αποτελεί ένα ισχυρό μέσο και ελκυστικό εργαλείο που αλληλοεπιδρά με τον κόσμο και εμπνέει το κοινό να συνδεθεί με τη θάλασσα, καλώντας το να ανακαλύψει τη θαλάσσια ζωή. Αποτελεί μία πλατφόρμα για δραστηριότητες που συνδέονται άμεσα με την προστασία του περιβάλλοντος στη θάλασσα και στα λιμάνια.
Τα πρώτα δύο ταξίδια στην Ελλάδα είχαν πραγματοποιηθεί το 2019 και το 2021, όπου το σκάφος είχε επισκεφθεί το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου.
Το Blue Panda επιστρέφει και το 2024
Μείνετε συντονισμένοι και σύντομα θα μοιραστούμε τις λεπτομέρειες για το επόμενο ταξίδι του σκάφους στη χώρα μας.
