The WWF is run at a local level by the following offices...
Οι ελληνικές θάλασσες κρύβουν πολλά και μεγαλειώδη μυστικά. Τα κητώδη, αυτά τα υπέροχα πλάσματα, είναι ίσως από τα μεγαλύτερα μυστήρια αλλά και μεγαλύτερα θαύματα που βρίσκουμε στα νερά τους. Αξιοθαύμαστοι θηρευτές, ντροπαλοί δύτες, στοργικές μητέρες, μοναχικά αρσενικά συνυπάρχουν στα νερά της Μεσογείου και διατηρούν το νήμα της ισορροπίας στη θάλασσα και στο περιβάλλον μας. Παρόλο που συναντάμε πολλά είδη κητωδών στις θάλασσές μας, οι περισσότεροι αγνοούμε την ύπαρξη αυτών των εμβληματικών ειδών.
Αν κάτι συνδέει τα κητώδη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι ο ήχος. Η επιβίωσή τους κυριολεκτικά εξαρτάται από αυτόν. Πτεροφάλαινες, δελφίνια, φυσητήρες, φώκαινες και ζιφιοί έχουν ένα σύνθετο ηχοεντοπιστικό σύστημα, το οποίο χρησιμοποιούν για να βρίσκουν την τροφή τους, να προσανατολίζονται και να επικοινωνούν μεταξύ τους. Χάρη σε αυτό, ζώα όπως οι φυσητήρες που καταδύονται σε βάθη μέχρι και 1.500μ. όπου δεν υπάρχει φως, μπορούν να «βλέπουν» στο απόλυτο σκοτάδι.
Αυτός ο θαυμαστός υδάτινος κόσμος απειλείται. Αν χαθεί η ισορροπία του, κινδυνεύει η θάλασσα συνολικά και επομένως εμείς οι ίδιοι. Τι θα ήταν άλλωστε η Ελλάδα χωρίς μια υγιή και καταγάλανη θάλασσα; Πάνω από το 58% των ψαριών της Μεσογείου υπεραλιεύεται, με αποτέλεσμα τα χαρισματικά αυτά είδη να μη βρίσκουν εύκολα πλέον τροφή. Επίσης συχνά πιάνονται στα εργαλεία των ψαράδων και ξεψυχούν μπλεγμένα σε αυτά ή θανατώνονται. Ακόμα, απειλούνται από τη ναυσιπλοΐα, τις εξορυκτικές δραστηριότητες τις στρατιωτικές ασκήσεις με σόναρ και τη ρύπανση, χημική και πλαστική.
Το όνομα κητώδη προέρχεται από την αρχαία λέξη «κήτος» που σημαίνει μεγαλόσωμο θαλάσσιο ζώο. Από τα 24 είδη που συναντάμε στη Μεσόγειο, τα 13 έχουν καταγραφεί στις ελληνικές θάλασσες!
Από αυτά 8 διατηρούν μόνιμους πληθυσμούς στη χώρα μας. Τα είδη αυτά είναι το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus), το κοινό δελφίνι (Delphinus delphis), το ζωνοδέλφινο (Stenella coeruleoalba), ο ζιφιός (Ziphius cavirostris), το σταχτοδέλφινο (Grampus griseus), η φώκαινα (Phocoena phocoena), ο φυσητήρας (Physeter macrocephalus), και η πτεροφάλαινα (Balaenoptera physalus).
Η καρδιά της πτεροφάλαινας έχει το μέγεθος ενός μικρού αυτοκινήτου.
Κάθε δελφίνι έχει τη δική του ηχητική υπογραφή.
Τα κητώδη, ως ανώτεροι θηρευτές και ζώα που ζουν πολλά χρόνια βιοσυσσωρεύουν στο σώμα τους χημική ρύπανση από όλο το τροφικό πλέγμα.
Με αφετηρία μας τη γνώση, ως εφόδιο για την επιστημονική τεκμηρίωση σε συνδυασμό τις συνέργειες με ειδικούς από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, εντοπίζουμε, τεκμηριώνουμε και αναδεικνύουμε τα πραγματικά θέματα που αφορούν τα είδη ενω παράλληλα κάνουμε πολιτικές παρεμβάσεις, προτείνοντας λύσεις για την αποτελεσματική προστασία των χαρισματικών αυτών ειδών. Για παράδειγμα, το 2018, συμμετείχαμε μαζί με ερευνητές από την Ελλάδα και τη Μεσόγειο σε εναέριες και θαλάσσιες έρευνες για να καταγράψουμε την παρουσία,τη διασπορά και τις μετακινήσεις των κητωδών αλλά και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις ελληνικές θάλασσες. Ποια είδη κολυμπούν, σε ποιες περιοχές και πότε; Ποιες είναι οι άμεσες απειλές που αντιμετωπίζουν; Ποιες περιοχές λόγω της απαράμιλλης αξίας τους είναι απαραίτητο να προστατευτούν και γιατί;
Μέσα από τη γνώση που έχουμε αποκτήσει, και από τις σημαντικές μακροχρόνιες προσπάθειες άλλων ειδικών και συνεργατών μας, όπως του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος, αποκτήσαμε μία καλύτερη εικόνα για το τι συμβαίνει στις ελληνικές θάλασσες και κυρίως για την αξία της Ελληνικής Τάφρου, το τόξο που εκτείνεται από το Ιόνιο μέχρι τη Ρόδο. Έκτοτε η προστασία της Ελληνικής Τάφρου βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών μας. Για παράδειγμα, το 2019, στην 5η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για τα Θαλάσσια Θηλαστικά και τις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές που συνδιοργανώσαμε στη Ελλάδα, αναδείξαμε σε συνεργασία και με άλλους φορείς, τη σημασία της περιοχής για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, τις απειλές που δέχεται αλλά και απτές λύσεις για την προστασία της.
Από το 2020 έως το 2022, συλλέξαμε επιστημονικά δεδομένα για να εκτιμήσουμε και να καταγράψουμε σε συνεργασία με άλλους φορείς το μέγεθος, τη συχνότητα και τις επιπτώσεις της αλληλεπίδρασης μεταξύ των κητωδών, όπως και άλλων θαλάσσιων ειδών και των μικρών παράκτιων ψαράδων. Στόχος μας, η διαμόρφωση και η αποτελεσματική εφαρμογή κατάλληλων μέτρων από την Πολιτεία για την αντιμετώπιση αυτών των συγκρούσεων.
Σήμερα, συνεχίζουμε να έχουμε ως προτεραιότητα την προστασία των κητωδών μέσα από τη μάχη που δίνουμε κατά των σχεδίων για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων στις ελληνικές θάλασσες. Σε σχέση με τους κινδύνους της ναυσιπλοΐας, και συγκεκριμένα τις θανατηφόρες συγκρούσεις των πλοίων με τους φυσητήρες, καταφέραμε χρόνο με τον χρόνο να πετύχουμε μικρές αλλά σημαντικές νίκες χτίζοντας συνέργειες με διεθνείς οργανισμούς, ερευνητικά κέντρα αλλά και εκπροσώπους του ναυτιλιακού τομέα. Συνεχίζουμε να προωθούμε μέτρα προς υιοθέτηση και εφαρμογή για να προστατεύσουμε τους φυσητήρες μακροπρόθεσμα. Τέλος, σε επίπεδο οριζόντιων πολιτικών παρεμβάσεων, καταθέτουμε επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις για την προστασία των κητωδών στην Πολιτεία προκειμένου να λάβει θεσμικά μέτρα, εντός και εκτός Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών και υποστηρίζουμε την αποτελεσματική εφαρμογή τους για να διασφαλιστεί η προστασία τους.
Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που δούμε ένα κητώδες εν πλω ή στις παραλίες;
Υπεύθυνη προγράμματος: Νικόλ Γκόντσιλ
Αν κρατήσουμε ζωντανά τα μεγαλειώδη αυτά πλάσματα, κρατάμε ζωντανή τη θάλασσά μας! Για να τα καταφέρουμε όμως, χρειαζόμαστε τη δική σου υποστήριξη.
