© Sippakorn Yamkasikorn / Unsplash
ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Τα δάση αποτελούν  τη φυσική μας ασπίδα έναντι των πλημμυρών, της διάβρωσης του εδάφους και της κλιματικής κρίσης, ενώ είναι οι πνεύμονες Γης και ανθρώπου. Στην Ελλάδα, αλλά και σε όλες τις χώρες με μεσογειακό κλίμα, δεν μπορεί κανείς να στοχεύσει σε μηδενισμό των δασικών πυρκαγιών, καθώς αυτές αποτελούν μέρος του φυσικού κύκλου διαδοχής ή συντήρησης κάποιων τύπων βλάστησης. Ωστόσο, λόγω της  εγκατάλειψης του πρωτογενούς τομέα, της αστικοποίησης αλλά και της κλιματικής κρίσης, βλέπουμε πλέον πυρκαγιές αυξημένης έντασης και, μάλιστα, όλο και πιο συχνά. Με μεγάλες επιπτώσεις, όχι μόνο στα φυσικά οικοσυστήματα αλλά και στις ανθρώπινες κοινότητες.

Το φαινόμενο αυτό φαίνεται πως επιταχύνεται την τελευταία 20ετία, με αποτέλεσμα να προκαλούνται όλο και πιο σοβαρά προβλήματα για την κοινωνία, ενώ παράλληλα περιορίζεται και η δυνατότητα φυσικής αποκατάστασης των δασικών οικοσυστημάτων μετά από πυρκαγιές. 

. 
© Andrea Bonetti / WWF Ελλάς

Την τελευταία εικοσαετία, στην Ελλάδα εκδηλώνονται κάθε χρόνο περίπου 10.000 πυρκαγιές υπαίθρου και καίγονται κατά μέσο όρο 386.812 στρέμματα.

Το μεγαλύτερο ποσοστό εξ αυτών οφείλεται σε ανθρώπινη αμέλεια.

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ

Όπως δείχνει η εμπειρία αλλά και τα επιστημονικά δεδομένα, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, η καταστολή από μόνη της δεν αρκεί για την αποτελεσματική διαχείριση των πυρκαγιών και, εν τέλει, την προστασία των δασών παγκοσμίως. 

Ως WWF Ελλάς επικεντρωνόμαστε στην αξία της πρόληψης των πυρκαγιών, στην ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση των πολιτών και στην προώθηση ολοκληρωμένων προτάσεων προς την Πολιτεία. Δουλεύουμε για τον εντοπισμό των αιτιών των δασικών πυρκαγιών και το σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου και ενισχυμένου πλαισίου πρόληψης, το οποίο μπορεί να επιφέρει μείωση τόσο της έντασης, όσο και της συχνότητας των δασικών πυρκαγιών. Πιστεύουμε πως ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών στην επιτυχημένη πρόληψη είναι κομβικός, γι’ αυτό και ζητάμε αλλαγή στο σχεδιασμό και βελτίωση στις υποδομές πρόληψης μέσω της εκπόνησης και εφαρμογής σύγχρονων τοπικών σχεδίων πρόληψης και αντιπυρικής προστασίας. 

Ταξιδεύουμε σε περιοχές που έχουμε παρατηρήσει ότι εκδηλώνονται κατ’ επανάληψη πυρκαγιές, με στόχο την κατάρτιση και ενημέρωση των εθελοντών, των πυροσβεστών, των τοπικών αρχών, των εκπαιδευτικών και του ευρύτερου κοινού σε θέματα πρόληψης. Στόχος μας δεν είναι μόνο η ενημέρωση αλλά και ο διάλογος με την τοπική κοινωνία, ενώ, ενδυναμώνουμε και ενισχύουμε εθελοντικές ομάδες δασοπυροπροστασίας. Παράλληλα, διεκδικούμε να εφαρμοστεί μία σύγχρονη δασική διαχείριση, με έμφαση στη διαχείριση της βλάστησης και συνεπώς και της δυνητικά διαθέσιμης καύσιμης ύλης, και προωθούμε την υιοθέτηση καινοτόμων διαχειριστικών μεθόδων, όπως η προδιαγεγραμμένη καύση. 

Κάθε χρόνο υλοποιούμε αυτοψίες σε πυρόπληκτες περιοχές. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχουμε στο ενεργητικό μας δεκάδες αυτοψίες. Τα αποτελέσματα της δουλειάς μας στο πεδίο συνοδεύονται από προτάσεις για έγκαιρη πρόληψη και αποκατάσταση των ζημιών. Παρακολουθούμε και προστατεύουμε τη φυσική αναγέννηση σε συγκεκριμένες περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιές, ενώ εφαρμόζουμε και ένα καινοτόμο έργο αποκατάστασης σε περιοχή που δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα φυσικής αναγέννησης. Η συγκεκριμένη αναδάσωση με αυξημένη χρήση πλατύφυλλων ειδών, θέλουμε να αποτελέσει μοντέλο προς εφαρμογή και υιοθέτηση και σε άλλες περιπτώσεις.

Επιπλέον, δεδομένου ότι το 80% των καμένων εκτάσεων της Ευρώπης συγκεντρώνονται στις χώρες της Μεσογείου, οι οποίες αντιμετωπίζουν παρόμοιους κινδύνους από τις δασικές πυρκαγιές, συνεργαζόμαστε στενά με τα γραφεία του WWF ανά τη Μεσόγειο και προτείνουμε λύσεις προκειμένου να βελτιωθεί η συνολική διαχείριση των πυρκαγιών και να δοθεί έμφαση στην πρόληψη.  

Συνολικά, με όραμα τη μείωση της έντασης των δασικών πυρκαγιών και των οικολογικών τους επιπτώσεων, η αλλαγή του συστήματος δασοπροστασίας αποτελεί τον βασικό μας στόχο για την περίοδο 2021-2025.

Το Μέλλον των Δασών

Οι καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 σήμαναν συναγερμό για τα δάση, την πολιτική, την κοινωνία και τον καθένα μας προσωπικά. Όταν καταλάγιασε η πύρινη λαίλαπα, ήταν η ώρα να ακουστούν νηφάλιες φωνές και επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις για τις απαραίτητες αλλαγές στις δομές και στη φιλοσοφία της δασικής προστασίας: την έμφαση στην πρόληψη, την τόνωση και αναδιάρθρωση της δασικής διαχείρισης, τον αποτελεσματικό συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων σε όλα τα διοικητικά επίπεδα, την κινητοποίηση των πολιτών και των οργανώσεών τους, την ανάδειξη της έγκαιρης, στοχευμένης και επιστημονικά ορθής επέμβασης ως επιχειρησιακής προτεραιότητας για την κατάσβεση.
Μάθε περισσότερα

Το 90% των δασικων πυρκαγιων προκαλειται απο τον ανθρωπο

Για να το πετύχουμε αυτό, εστιάζουμε σε τρεις βασικούς άξονες δράσης:

  1. Βελτίωση της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων και των κοινωνιών.
    Διεκδικούμε την εφαρμογή μιας σύγχρονης δασικής διαχείρισης με έμφαση στη διαχείριση της βλάστησης και συνεπώς και της δυνητικά διαθέσιμης καύσιμης ύλης. Προωθούμε και συμμετέχουμε στην ενδυνάμωση και ενίσχυση εθελοντικών ομάδων δασοπυρόσβεσης. Αναδεικνύουμε αίτια και θέματα σχετικά με την οικολογία των πυρκαγιών στη Μεσόγειο.
  2. Μείωση του κινδύνου για τα οικοσυστήματα και την κοινωνία.
    Αλλαγή στο σχεδιασμό και βελτίωση στις υποδομές πρόληψης μέσω της προώθησης σύγχρονων Τοπικών Σχεδίων Δράσης για την αντιπυρική προστασία σε επίπεδο Δήμων. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση.
  3. Αποκατάσταση μετά από δασικές πυρκαγιές.
    Εκτίμηση και αξιολόγηση απωλειών σε είδη, οικότοπους και σημαντικές περιοχές για τη βιοποικιλότητα. Προώθηση και ανάδειξη της ορθής αποκατάσταση περιοχών, όταν και όπου χρειάζεται βάσει, τόσο των οικοσυστημικών όσο και των κοινωνικοοικονομικών παραμέτρων.

Ολοκληρωμένη πρόληψη χωρίς γενναίες πολιτικές αποφάσεις δεν μπορεί να υπάρξει. Έτσι, επεμβαίνουμε δυναμικά με προτάσεις για τη βελτίωση του συστήματος δασοπυροπροστασίας, αναπτύσσοντας συμμαχίες, πιέζοντας, συμμετέχοντας σε διαβουλεύσεις και ομάδες εργασίας.

Μάθε κι εσύ για τους μύθους που ...ρίχνουν λάδι στη φωτιά

Αυτό δεν ισχύει αφού πάνω από το 40% των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα οφείλεται στην ανθρώπινη αμέλεια και όχι σε εμπρησμό.
Κι όμως, ακόμα και αν αισθανόμαστε πολύ «ειδικοί» ή «έμπειροι», ένα αναμμένο τσιγάρο, μια ψησταριά, μία μικρή σπίθα από εργασίες αρκεί για να κάνει στάχτη ένα δάσος.
Το Κράτος έχει βασικό ρόλο στον περιορισμό μιας πυρκαγιάς, όμως η πρόληψη, που είναι σωτήρια για τα δάση, είναι και στα χέρια μας.
Λάθος! Για τεχνικούς, επιστημονικούς ή οικονομικούς λόγους δεν μπορούν να αναδασωθούν όλες οι περιοχές. Εξάλλου, η αναδάσωση είναι πρακτική αποκατάστασης και όχι πρόληψης.
Οι επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές, η βόσκηση στα καμένα και η διάβρωση, εμποδίζουν τη μεσογειακή φύση να αναγεννηθεί φυσικά και υπάρχει κίνδυνος ερημοποίησης.

Υπεύθυνος προγράμματος: Ηλίας Τζηρίτης

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ

Ζήτα από την κυβέρνηση να ενισχύσει την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών. 

Υπογραψε εδω!

NEWSLETTER