Δημοσιεύτηκε στις December, 06 2022
Η Διάσκεψη αυτή πραγματοποιείται σε μια κρίσιμη στιγμή για το μέλλον του πλανήτη μας καθώς οι επιστημονικές μελέτες έχουν αναδείξει με σαφήνεια ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν οδηγήσει τον πλανήτη σε άνευ προηγουμένου υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, εξαφάνιση ειδών και αλλαγή του κλίματος. Σύμφωνα με την έκθεση της Διακυβερνητικής Επιστημονικής και Πολιτικής Πλατφόρμας για την Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστήματος (IPBES) του ΟΗΕ περίπου ένα εκατομμύριο είδη ζώων και φυτών απειλούνται με εξαφάνιση λόγω της ανθρωπογενούς παρέμβασης στο κλίμα και τα οικοσυστήματα. Η πρόσφατη έκθεση του WWF Ζωντανός Πλανήτης 2022 αναδεικνύει με επιστημονικά στοιχεία την κατακόρυφη μείωση κατά μέσο όρο 69% των πληθυσμών άγριας ζωής σε όλο τον πλανήτη.
Παράλληλα, πρόσφατη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την κλιματική αλλαγή (IPCC) αναγνωρίζει και αναλύει την αλληλεπίδραση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας της βιοποικιλότητας και προκρίνει την ανάγκη για κοινές λύσεις για την αντιμετώπισή τους.
Ανάγκη για μια φιλόδοξη συμφωνία για την αναστροφή της απώλειας της βιοποικιλότητας
Η διάσκεψη αυτή αποτελεί μία μοναδική ευκαιρία για τη διεθνή κοινότητα για τη σύναψη μιας φιλόδοξης συμφωνίας που θα αποτελέσει το απαιτούμενο παγκόσμιο σχέδιο δράσης για την ανάκαμψη της απώλειας της βιοποικιλότητας, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Το νέο αυτό παγκόσμιο πλαίσιο θα πρέπει να περιλαμβάνει φιλόδοξους στόχους και δράσεις με απώτερο σκοπό την επίτευξη ενός κόσμου με περισσότερη φύση (nature-positive) μέχρι το 2030. Το WWF έχει κάνει συγκεκριμένες προτάσεις για τη υιοθέτηση μιας φιλόδοξης και πολυδιάστατης συμφωνίας που θα αντιμετωπίζει όλες τις αιτίες απώλειας της βιοποικιλότητας και θα ανταποκρίνεται στις κρίσιμες συνθήκες που διανύουμε. Ειδικότερα:
- Ενσωμάτωση ενός στόχου για την προστασία και διατήρηση τουλάχιστον του 30% του πλανήτη έως το 2030 (συμπεριλαμβανομένων των χερσαίων, υδάτινων, θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών), με έμφαση σε περιοχές σημαντικές για τη βιοποικιλότητα, και τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων διατήρησης και αποκατάστασης αυτών καθώς και την υιοθέτηση συστημάτων δίκαιης διακυβέρνησης των περιοχών αυτών.
- Δέσμευση για τη μείωση του αποτυπώματος (footprint) των συστημάτων παραγωγής και κατανάλωσης στο μισό έως το 2030, τη ριζική αναμόρφωση των κύριων παραγωγικών τομέων και επιχειρήσεων που ευθύνονται για τη μείωση της βιοποικιλότητας (συμπεριλαμβανομένων της γεωργίας και των επισιτιστικών συστημάτων, της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών, της δασοπονίας, των υποδομών και των εξορυκτικών δραστηριοτήτων) και τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των ρυπαντικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με την παραγωγή και την κατανάλωση (όπως πλαστική ρύπανση, επικίνδυνα φυτοφάρμακα κ.α.).
- Ενσωμάτωση και στήριξη των λύσεων που στηρίζονται στη φύση (nature-based solutions) και της οικοσυστημικής προσέγγισης που θα διασφαλίζουν τα δικαιώματα των αυτόχθονων λαών και των τοπικών κοινωνιών στο πλαίσιο της λήψης μέτρων για την επίτευξη ωφελειών για τους ανθρώπους, τη φύση και το κλίμα.
- Το νέο παγκόσμιο πλαίσιο πρέπει να στηρίζεται στην προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων (όπως το δικαίωμα στο περιβάλλον, τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών, τη διαγενεακή δικαιοσύνη, την ισότητα των φύλων κ.α.) καθώς και στη διαμόρφωση και ενίσχυση αντιπροσωπευτικών, συμμετοχικών και συμπεριληπτικών πολυτομεακών διαδικασίων για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων (whole-of-society approach).
- Σημαντική αύξηση των διαθέσιμων πόρων, τόσο δημόσιων όσο και ιδιωτικών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, για τη χρηματοδότηση μέτρων και δράσεων για την προστασία της φύσης, εναρμόνιση των χρηματοδοτικών ροών με την προστασία της φύσης και εξάλειψη και επαναπροσδιορισμό του σκοπού όλων των επιζήμιων επιδοτήσεων έως το 2030.
- Υιοθέτηση ενός αποτελεσματικού και διαφανούς μηχανισμού εφαρμογής του νέου παγκόσμιου πλαισίου (με βάση τον αντίστοιχο μηχανισμό της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα) που θα περιλαμβάνει αξιολόγηση των εθνικών δράσεων για την επίτευξη των διεθνών στόχων, εντοπισμό κενών και ενδεχόμενη ενίσχυση των δράσεων σε περιπτώσεις που κρίνονται ανεπαρκείς.
Δεν υπάρχουν πια περιθώρια αδράνειας
Η κρίση απώλειας βιοποικιλότητας και η κλιματική κρίση είναι παγκόσμιες, δεν γνωρίζουν σύνορα και επηρεάζουν όλες τις χώρες και όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από το πού ζουν. Μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με λύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, με συνεργασία και συλλογική δέσμευση όλων των χωρών της διεθνούς κοινότητας. Η υιοθέτηση μιας παγκόσμιας συμφωνίας στην COP-15 που θα ανταποκρίνεται αποτελεσματικά και άμεσα στις κρίσιμες συνθήκες που διανύουμε αποτελεί επιτακτική ανάγκη για τη διασφάλιση της ευημερίας και της υγείας των ανθρώπων και του πλανήτη μας.
Σημείωση:
Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα αποτελεί την κύρια διεθνή συμφωνία με την οποία τα συμβαλλόμενα μέρη (σήμερα 196 κράτη και η ΕΕ) έχουν αναλάβει υποχρεώσεις για την προστασία της βιοποικιλότητας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Οι Διασκέψεις των Συμβαλλόμενων Μερών της Σύμβασης (Conference of the Parties – COP) λαμβάνουν χώρα κάθε δύο χρόνια και αποτελούν το κύριο διακυβερνητικό όργανο με σκοπό τη λήψη αποφάσεων για την αποτελεσματική εφαρμογή της Σύμβασης. Οι διαπραγματεύσεις στην COP 15 που ξεκινούν σήμερα ολοκληρώνουν έναν κύκλο δύσκολων και σύνθετων διαπραγματεύσεων για ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο για την προστασία της βιοποικιλότητας, η υιοθέτηση του οποίου έχει καθυστερήσει λόγω των περιορισμών της πανδημίας του κορονοϊού. Στην COP 15 στο Μόντρεαλ του Καναδά αναμένεται να συμμετάσχουν 10,000+ άτομα από όλο τον κόσμο.
