ΕΕ: Η επιστήμη γνωμοδοτεί κατά του πράσινου ξεπλύματος της ενέργειας από πυρηνικά και αέριο

Δημοσιεύτηκε στις January, 24 2022

Η συμβουλευτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής λέει όχι στο “πράσινο ξέπλυμα” του ορυκτού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας.

Σύμφωνα με την επίσημα ορισμένη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ομάδα εμπειρογνωμόνων για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, η ταξινόμηση του ορυκτού αερίου ή της πυρηνικής ενέργειας ως «βιώσιμης» επένδυσης προωθεί την πρακτική της προβολής «ψευδοοικολογικής ταυτότητας» στην «Ταξινόμηση» της ΕΕ,

Η έκθεση [1] της ομάδας εμπειρογνωμόνων - γνωστή και ως Platform on Sustainable Finance [2] - καταρρίπτει τρεις παρανοήσεις, που προβάλλονται από τους υποστηρικτές της συμπερίληψης του ορυκτού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας: ότι τα κριτήρια είναι αυστηρά, ότι βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα και ότι το φυσικό αέριο και η πυρηνική ενέργεια θα βοηθήσουν την πράσινη μετάβαση.

Η τεχνική ομάδα διαπίστωσε ότι τα κριτήρια που πρότεινε η Επιτροπή της ΕΕ δεν είναι ούτε αυστηρά ούτε βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα. Τα κριτήρια δεν πληρούν μια βασική απαίτηση του κανονισμού Ταξινόμησης: θα πρέπει να υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις και όχι απλά υποσχέσεις [3]. Πιο συγκεκριμένα, η Επιτροπή είχε προτείνει οι πυρηνικοί σταθμοί να χαρακτηριστούν ως «πράσινες» επενδύσεις εάν υπάρχουν διαθέσιμες επιχειρησιακές εγκαταστάσεις για την τελική αποθήκευση των εξαιρετικά ραδιενεργών αποβλήτων μέχρι το 2050. Ωστόσο, καμία χώρα δεν έχει καταφέρει να κατασκευάσει τέτοιες εγκαταστάσεις μέχρι στιγμής, παρά τα πόσα χρόνια εκμετάλλευσης της πυρηνικής ενέργειας. 

Η Επιτροπή πρότεινε επίσης οι νέες μονάδες ορυκτών αερίων να θεωρηθούν «πράσινες» ήδη από το 2023, εάν υποσχεθούν να στραφούν σε ανανεώσιμα αέρια έως το 2035. Το WWF χαιρετίζει την απόφαση της τεχνικής ομάδας για την άρνησή της να εγκρίνει αυτή την πράξη που προωθεί την απαράδεκτη και παραπλανητική πρακτική της απόδοσης «ψευδοοικολογικής ταυτότητας» σε προϊόντα (στη συγκεκριμένη περίπτωση ενεργειακές πηγές) τα οποία στην πραγματικότητα βλάπτουν σοβαρά το περιβάλλον. 

Η τεχνική ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι οι νέες επενδύσεις σε ορυκτό αέριο θα παρεμπόδιζαν μια μετάβαση που θα εκπληρώνει τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα για το 2030 και τη συμφωνία του Παρισιού, ενώ οι νέες πυρηνικές εγκαταστάσεις χρειάζονται πολλά χρόνια για να κατασκευαστούν άρα κάθε συζήτηση για “συμβολή τους” στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και το 2050 είναι εκτός πραγματικότητας.

Η Βικτωρία Τσιτσώνη, αναλύτρια οικονομικών πολιτικών του WWF Ελλάς, δήλωσε “Οι ειδικοί για ακόμη μια φορά μίλησαν [4] . Η έκθεση της τεχνικής ομάδας είναι ένα προειδοποιητικό καμπανάκι ότι ούτε το ορυκτό αέριο ούτε η πυρηνική ενέργεια πρέπει να αποτελούν μέρος της Ταξινόμησης. Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ θα πρέπει να ακούσουν τους ειδικούς εμπειρογνώμονες και να απορρίψουν την πρόταση αυτή”

Ένας τεράστιος συνασπισμός επενδυτών αξίας 50 τρισεκατομμυρίων ευρώ έχει ήδη καλέσει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αποκλείσουν το φυσικό αέριο από την «Ταξινόμηση» της ΕΕ [5] και έκτοτε οι πολίτες ζητούν ενεργά ένα σύστημα ταξινόμησης απαλλαγμένο απο του πράσινου ξεπλύματος. 

[1] Η τελική έκθεση της τεχνικής συμβουλευτικής ομάδας είναι διαθέσιμη εδώ.

[2] Σύνθεση της τεχνικής συμβουλευτικής ομάδας: «Η τεχνική συμβουλευτική ομάδα συγκεντρώνει κορυφαίους εμπειρογνώμονες στον τομέα της βιωσιμότητας σε όλες τις ομάδες ενδιαφερομένων: Ιδιωτικούς φορείς από χρηματοπιστωτικούς, μη χρηματοπιστωτικούς και επιχειρηματικούς τομείς, ΜΚΟ και την κοινωνία των πολιτών, ακαδημαϊκό χώρο και δεξαμενές σκέψεις/ομάδες προβληματισμού, εμπειρογνώμονες με προσωπική ιδιότητα, καθώς και δημόσιους και διεθνείς οργανισμούς. Συνολικά, η πλατφόρμα μπορεί να αξιοποιήσει την γνώση 57 μελών και 11 παρατηρητών» (για περισσότερες πληροφορίες δες εδώ)

[3] Η έκθεση της τεχνικής ομάδας διαπιστώνει ότι τα προτεινόμενα κριτήρια «δεν συνάδουν με τις διατάξεις του κανονισμού περί ταξινόμησης, και συγκεκριμένα με το άρθρο 10.2 και τις διατάξεις του άρθρου 19.  Το αποτέλεσμα είναι ότι οι δραστηριότητες αυτές δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν βιώσιμες κατά την έννοια του κανονισμού για την ταξινόμηση»

Το άρθρο 10.2 ορίζει μεταβατικές δραστηριότητες και το άρθρο 19 καθορίζει τις απαιτήσεις για τον καθορισμό των τεχνικών κριτηρίων ελέγχου. Το άρθρο 19 ορίζει ότι τα κριτήρια της ταξινόμησης πρέπει να βασίζονται «σε αδιάσειστα επιστημονικά στοιχεία» και στην αρχή της «τεχνολογικής ουδετερότητας» - κατ' ουσίαν, ότι καμία δραστηριότητα δεν πρέπει να τυγχάνουν προτιμησιακής μεταχείρισης. Δες εδώ τον εν λόγω κανονισμό.

[4] Η Ομάδα Τεχνικών Εμπειρογνωμόνων Ειδικών για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση, έχει εκδώσει συστάσεις για στόχους και όρια που θα πρέπει να πληρούνται, τα οποία ξεκάθαρα αποκλείουν από το σύστημα πράσινης ταξινόμησης κάθε επένδυση σε ορυκτά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια.

[5] Η Ομάδα Θεσμικών Επενδυτών για την Κλιματική Αλλαγή (Institutional Investor Group on Climate Change - IIGCC) δημοσίευσε ανοικτή επιστολή προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ με την οποία ζητούσε τον αποκλεισμό του ορυκτού αερίου από την ταξινόμηση της ΕΕ. Το IIGCC συγκεντρώνει πάνω από 370 μέλη, που αντιπροσωπεύουν υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία ύψους 50 τρισεκατομμυρίων ευρώ.

© Jorgen Hendriksen / Unsplash