Ταμείο απανθρακοποίησης των νησιών

Δημοσιεύτηκε στις November, 25 2024

Τοποθέτηση του WWF Ελλάς

Σχετικά με την ανακοίνωση της υπογραφής της τριμερούς σύμβασης μεταξύ Ελλάδας, Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, για τη σύσταση του Ταμείου Απανθρακοποίησης των Νησιών, το WWF Ελλάς επισημαίνει πως η απεξάρτηση του ηλεκτρικού συστήματος των νησιών από τα ορυκτά καύσιμα και η διασύνδεσή τους με το ηπειρωτικό δίκτυο είναι σημαντικό κεφάλαιο στην πορεία της χώρας προς την κλιματική ουδετερότητα.  

Είναι αναμφίβολα σημαντικό γεγονός η αξιοποίηση ενός εργαλείου που προσφέρει από το 2018[1] το κλιματικό δίκαιο της ΕΕ στη χώρα μας, για χρηματοδότηση της απανθρακοποίησης των ελληνικών νησιών. H απελευθέρωση της ηλεκτροδότησης των νησιών από τις θερμικές μονάδες πετρελαίου και αερίου, μέσα από τη διασύνδεση και την ανάπτυξη των κατάλληλα χωροθετημένων μονάδων ΑΠΕ και αποθήκευσης, δεν θα έχει μόνο θετική κλιματική επίδραση, αλλά θα έχει ως αποτέλεσμα και τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος που τώρα επιβαρύνονται με τις χρεώσεις για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας προς τα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Το ζήτημα όμως με τις ΑΠΕ δεν είναι πλέον χρηματοδοτικό, καθώς πρόκειται για έργα που είναι αποδοτικά. 

Ο ελέφαντας σε κάθε ενεργειακό δωμάτιο στην Ελλάδα είναι η πολύ υψηλή και πάγια και διαρκής εξάρτηση της χώρας από το ορυκτό αέριο. Ειδικά στην περίπτωση των νησιών, ήδη προωθούνται τουλάχιστον τέσσερις νέες πλωτές μονάδες επαναεριοποίησης και ηλεκτροπαραγωγής από LNG σε νησιά, ενώ δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα απόσυρσης των μονάδων ντίζελ.

Ειδικά όσον αφορά τις τρεις κατηγορίες έργων που ανακοινώθηκαν στο πλαίσιο του Ταμείου Απανθρακοποίησης των Νησιών, η σχετική στρατηγική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) θα πρέπει απαραιτήτως να περιλαμβάνει δέουσα εκτίμηση των επιπτώσεων σε περιοχές Natura. Θεωρούμε επίσης δεδομένο πως κανένα περιβαλλοντικού σκοπού έργο, όπως οι υποδομές ΑΠΕ, δεν μπορεί να ενταχθούν σε οποιοδήποτε καθεστώς περιβαλλοντικών εκπτώσεων, παρεκκλίσεων κλπ. Απαραίτητη, τέλος, για τη σωστή και ομαλή υλοποίηση των σκοπών του ταμείου απανθρακοποίησης είναι η ουσιαστική και σε κάθε στάδιο συμμετοχή των κατοίκων των νησιών, των οποίων το μέλλον αφορά.

To μέλλον για την Ελλάδα περνάει από την υποδειγματική ανάπτυξη των καθαρών πηγών ενέργειας, με σωστό σχεδιασμό, σοβαρό περιβαλλοντικό έλεγχο και κυρίως με ουσιαστική κοινωνική συμμετοχή. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο τερματισμός κάθε νέας επένδυσης σε υποδομές αερίου οποιασδήποτε προέλευσης. Απόλυτη πολιτική προτεραιότητα πρέπει να είναι οι θετικές ενέργειες για σωστά χωροθετημένη και κοινωνικά επωφελή χωροθέτηση των ΑΠΕ. Στον αγώνα για την κλιματική αλλαγή, η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες και πρέπει να διεκδικήσει θέση πρωταθλήτριας.

[1] Άρθρο 10α, παρ. 9 οδηγίας (ΕΕ) 2018/410 για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με σκοπό την ενίσχυση οικονομικά αποδοτικών μειώσεων των εκπομπών και την προώθηση επενδύσεων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών

Περισσότερες πληροφορίες:

© Pixabay